Śląskie tradycje wielkanocne są bogate i różnią się od siebie nawet na terenie samego Górnego Śląska. Przedstawiamy Wam te najbardziej znane kultywowane w naszym regionie.
Niedziela Palmowa – kiedyś przygotowywano palmę, której jedynym kolorowym elementem był dereń – który symbolizował krew Pana Jezusa. Palma powstawała
z 5 lub 7 gatunków drzew i krzewów.
Koszyczek wielkanocny – a w nim był chleb, baranek, jajka, chrzan, szynka, masło, a także: sól, kiełbasy własnego wyrobu, pasztet z królika, babki, zajączki z ciasta, strucla z makiem, strucla z orzechami, kołocz. Koszyk przykrywano białą haftowaną serwetką i ozdabiano mirtem.
Świyncelnik jest to ciasto drożdżowe, które nadziewa się wędzonym boczkiem, kiełbasą oraz szynką. Świyncelnik pieczony jest wcześniej, aby włożyć go do koszyczka na święcenie potraw w Wielką Sobotę.
Stół wielkanocny był przykryty białym obrusem na środku stał wieniec wielkanocny posypany makiem. W środku leżały kroszonki zaś dookoła ułożone były: chleb drożdżowy, plecionki z posypką, szynka gotowana, szynka surowa, wędzony gotowany boczek, leberka (wątrobianka), polerki (parówki), domowe kiełbasy, sczoder, chleb świąteczny, masło, chrzan, musztarda. Dziś na stole wielkanocnym nie może zabraknąć potraw z jajek. Żur z jajkiem dopiero po I wojnie światowej pojawił się na wielkanocnym stole.
Każdy świąteczny posiłek wieńczy deser, najczęściej w postaci ciasta. Trudno sobie wyobrazić stół wielkanocny bez tradycyjnej babki drożdżowej, zajączka lub baranka z ciasta piaskowego, strucli z orzechami, szpajzy czy kołaczy. Z upływem czasu pojawiły się na naszych stołach tj. serniki, paschy, mazurki wielkanocne.
Zajączek Hazok najbardziej znany śląski zwyczaj wielkanocny. Do dzisiaj w wielu rodzinach w niedzielny poranek wielkanocny prezenty przynosi zajączek lub hazok. Poukrywane są one w mieszkaniu lub w ogrodzie.
W Poniedziałek Wielkanocny odbywa się wielkie lanie wodą. Nazwa śmigus-dyngus pochodzi od „śmigania” gałązkami wierzbowymi młodych kobiet i od lania wodą, dyngowanie – to wykupywanie się jajkami. Na Śląsku dzień ten ma specyficzną nazwę – śmiyrgust czy też śmiergust.
Na Śląsku do dzisiaj, m.in. Ostropie k. Gliwic zachowały się, mające odległą tradycję, wielkanocne procesje konne połączone z modlitwą o dobre urodzaje.
Tak w dużym skrócie przedstawiliśmy Wam najważniejsze zwyczaje wielkanocne na Śląsku.
